Trescalan(-di-quatre-alo)
Hypericum tetrapterum
Hypericaceae Guttiferaceae
Noms en français : Millepertuis à quatre ailes, Millepertuis à quatre angles.
Descripcioun :Aquéu trescalan trachis di li relarg umide, palun, ribo de roubino e de ribiero... Semblo à l'erbo-de-l'òli-rouge, pamens si flour soun pu pichoto, pu claro mai pu noumbrouso, e subretout li fueio soun redouno e poudès vèire 4 alo sus la cambo.
Usanço :En Savoio, au siècle XIXen, se fasié de tè emé li tèsto de trescalan-di-quatre-alo.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypericum
Famiho : Hypericaceae
Famiho classico : Guttiferaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 25 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Roubino
- Prado umido
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Hypericum tetrapterum Fr., 1823
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753